سفر به قلب رام‌الله؛ تاریخ، فرهنگ و طعم زندگی فلسطینی
رام‌الله مرکز استان رام‌الله و البیره در فلسطین است. این شهر در کرانه باختری در حدود ۱۵ کیلومتری شمال اورشلیم (بیت المقدس) قرار دارد و مساحت آن ۱۶.۵ کیلومتر مربع است. رام‌الله (Raam-Allah) با شهر البِیرَه (Al-Bīrah) هم‌مرز است، به‌گونه‌ای که ساختمان‌ها و خیابان‌های این دو شهر در هم ادغام شده و مانند یک شهر واحد به نظر می‌رسند. با اینکه شهر البیره از نظر مساحت و جمعیت بزرگ‌تر است، اما رام‌الله شهرت بیشتری دارد.
رام‌الله، امروزه موقعیت سیاسی مهمی دارد که آن را به یکی از شهرهای کلیدی فلسطین تبدیل کرده است. این شهر به‌عنوان پایتخت اداری موقت تشکیلات خودگردان فلسطین شناخته می‌شود و در مرز خود با شهر البیره، مقر ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین، ساختمان شورای قانون‌گذاری فلسطین و دفاتر مرکزی نیروهای امنیتی فلسطینی در کرانه باختری را در خود جای داده است. همچنین، بیشتر وزارتخانه‌ها و دفاتر دولتی فلسطین در این شهر مستقر هستند. رام‌الله از نظر فرهنگی نیز اهمیت زیادی دارد و به دلیل وجود مراکز فرهنگی فعال فلسطینی، پایتخت فرهنگی فلسطین محسوب می‌شود.
این شهر در رشته‌کوه‌های اورشلیم (قدس) واقع شده و مشرف به سواحل فلسطینی دریای مدیترانه است. این شهر از نظر تاریخی، منطقه‌ای مسیحی‌نشین بوده، اما امروزه اکثر ساکنان آن مسلمان هستند، هرچند که اقلیت مسیحی قابل توجهی همچنان در آن حضور دارند.
ارتباط تاریخی رام‌الله و البِیرَه
به دلیل نزدیکی و پیوستگی عمرانی رام‌الله و البیره، نمی‌توان تاریخ آنها را به‌طور مجزا بررسی کرد. برخی مورخان معتقدند که داستان حضرت یوسف (ع) در همین منطقه رخ داده است. هرچند درباره چاهی که حضرت یوسف در آن انداخته شد اختلاف نظر وجود دارد، اما موقعیت البیره، به عنوان توقفگاه کاروان‌هایی که از جنوب به شمال و بالعکس حرکت می‌کردند، این احتمال را تقویت می‌کند.
در این منطقه، چشمه‌ای قدیمی وجود داشت که مسافران برای استراحت و تأمین آب و غذا به آن مراجعه می‌کردند. در انجیل نیز آمده است که حضرت عیسی (ع) هنگام سفر از ناصریه (ناصره؛ شهری در شمال فلسطین و محل رشدحضرت عیسی ع) به اورشلیم، از البیره عبور کرده است. گفته می‌شود که او در کودکی در همین منطقه در کنار کودکان البیره مشغول بازی شده و مادرش را گم کرده بود، به طوری که مریم مقدس و یوسف نجار مجبور شدند به اورشلیم بازگردند تا او را پیدا کنند.
ریشه نام‌گذاری رام‌الله
این شهر در طول تاریخ با نام‌های مختلفی شناخته شده است. نام آن در منابع و آثار صلیبیون نیز ذکر شده و بر اساس نظر باستان‌شناسان، رام‌الله در قرن شانزدهم، در دوران حکومت عثمانی تأسیس شده است. این شهر در اواخر دوران عثمانی رونق گرفت و اولین شورای شهر آن در سال ۱۹۰۸ تأسیس شد. اخیراً شهرداری رام‌الله، صدمین سالگرد تأسیس خود را جشن گرفته و به همین مناسبت یک پروژه توسعه‌ای را آغاز کرده است.
روایت‌های مختلفی درباره منشأ نام رام‌الله وجود دارد. در تورات، این شهر با نام «رامتایم صوفیم» ذکر شده و مورخ یوسفیوس فلاویوس آن را «فُکولا» نامیده است. همچنین، برخی آن را «جَلبات اِلوهیم به معنی محل حضور خداوند» خوانده‌اند. با این حال، باستان‌شناسان این نام‌ها را نادرست می‌دانند، زیرا مناطقی که به پادشاهانی همچون شائول (Saul) و صموئیل (Samuel) و دیگر شخصیت‌های کتاب مقدس نسبت داده شده‌اند، با مکان کنونی شهر رام‌الله متفاوت هستند.
تفسیرهای معتبرتری نیز درباره نام شهر وجود دارد. واژه «رام» در زبان کنعانی به معنای «منطقه مرتفع» است و در نقاط مختلف فلسطین دیده می‌شود. عرب‌ها پس از ورود به این منطقه، واژه «الله» را به آن افزودند و بدین ترتیب نام «رام‌الله» پدید آمد. صلیبی‌ها نیز این شهر را به همین نام می‌شناختند. اما از نظر تاریخی، مسلم است که یک قبیله عربی در اواخر قرن شانزدهم به این منطقه مهاجرت کرد و در روستایی یا منطقه جنگلی به نام رام‌الله سکنی گزید. رام الله به قطین (تین خشک) نیز معروف است زیرا در گذشته، منطقه رام‌الله به دلیل تولید انجیر خشک، معروف بود و تا چند دهه قبل، این محصول به یکی از منابع مهم صادراتی تبدیل شده بود. اما با گذشت زمان و تغییرات اقتصادی و اجتماعی، تولید و صادرات انجیر خشک به تدریج کاهش یافت.
تاریخچه شهر رام‌الله
رام‌الله تا دوره قرون وسطی به عنوان یک ویرانه در اطراف البیره محسوب می‌شد و در منابع تاریخی اشاره‌ای به آن نشده است. همانطور که پیش از این اشاره شد رام الله در دوره عثمانی به عنوان شهر شناخته شده است.
رام الله در دوره اسلامی و عثمانی
در قرن هفتم میلادی، همزمان با فتح شام توسط مسلمانان، البیره نیز به قلمرو اسلامی پیوست. در این دوره، دو مسجد تاریخی در کنار یک کاروانسرا ساخته شد که هنوز هم مورد استفاده قرار دارند:
مسجد عمری: در کنار کلیسای خانواده مقدس در مرکز شهر قدیم.
مسجد العین: واقع در خیابان قدس – نابلس، نزدیک به ساختمان فعلی شهرداری.
با گذر زمان، مرکز شهر البیره چندین بار تغییر مکان داد و مناطق مختلفی مانند تل‌النصبه، ام‌الشرایط و البلده القدیمه را شامل شد.
برخلاف البیره، رام‌الله تا دوران رومیان، نامی در تاریخ نداشت. به نظر می‌رسد که این شهر حتی در زمان فتح فلسطین توسط مسلمانان، چیزی بیش از یک ویرانه نبوده است، اما پس از آن به تدریج توسعه یافت.
دوره صلیبی‌ها، ایوبیان، ممالیک و امپراطوری عثمانی
در سال ۱۰۹۹ میلادی، البیره به دست صلیبی‌ها افتاد و آنها مدتی در آن مستقر بودند. در دوران جنگ‌های صلیبی، رام‌الله یک مستعمره کوچک مبتنی بر کشاورزی بود که صلیبی‌ها آن را “Ramalie” می‌نامیدند. احتمالاً برج تاریخی الطیره که امروزه در رام‌الله باقی مانده است، از آثار صلیبیان باشد.
در سال ۱۱۸۷ میلادی، صلاح‌الدین ایوبی (سر سلسله‌ی ایوبیان) از البیره عبور کرد و به اورشلیم حمله کرد، که در نهایت منجر به شکست صلیبیان و بازپس‌گیری قدس شد. پس از ایوبیان، ممالیک حدود 267 سال بر فلسطین حاکم بودند و به دنبال شکست آنان از عثمانی، امپراطوری عثمانی به مدت 400 سال بر منطقه فلسطین حکمرانی کرد. به نظر می‌رسد خاندان حدادین در همین دوران در مسیر مهاجرتشان به منطقه البیره و رام الله رسیدند.
آغاز شکل گیری رام الله با مهاجرت خاندان حدادین
طبق تاریخ شفاهی، پیدایش رام‌الله امروزی با مهاجرت دو خانواده عربی از شوبَک (واقع در جنوب اردن) در اواخر قرن پانزدهم مرتبط است:
خانواده راشد حدادین (مسیحی)، که در رام‌الله ساکن شدند.
خانواده حسین طناش (مسلمان)، که در البیره سکونت یافتند و با خانواده‌های آنجا ادغام شدند.
داستانی درباره مهاجرت این خانواده‌ها وجود دارد که در میان قبایل کَرَک، قبیله‌ای مسیحی به نام حدادین وجود داشت. راشد حدادین، رهبر این قبیله، با شیخ قبیله بنی‌عمر—که قدرت اصلی منطقه را در دست داشت—دچار اختلاف شد، زیرا حاضر نشد دخترش را به عقد پسر شیخ مسلمان درآورد. این موضوع باعث شد که حدادین و همراهانش شبانه از کرک مهاجرت کنند.
آنها پس از چند روز به حوالی البیره رسیدند، جایی که منطقه‌ای به نام رام‌الله به نظرشان مناسب اسکان آمد، زیرا پوشیده از جنگل و منابع چوبی بود که برای حرفه آهنگری آنان ضروری بود. از این رو، این منطقه را از ساکنان اصلی آن، یعنی قبیله غزاونه (اهالی قدیمی البیره)، خریداری کردند و در آن سکونت گزیدند. به این ترتیب، عشیره حدادین از جنوب اردن، بنیانگذار رام‌الله شد و بیشتر ساکنان امروزی این شهر از نوادگان آنها هستند.
در دوران عثمانی، رام‌الله یک روستای کوچک بود و تا قرن شانزدهم چندان شناخته‌شده نبود. سلطان قلاوون، یک‌دهم درآمد زمین‌های رام‌الله را وقف حرم ابراهیمی کرد. حرم ابراهیمی در شهر الخلیل (Hebron) واقع شده است و به اعتقاد مسلمانان محل دفن حضرت ابراهیم (ع) و خانواده‌اش است.
رام‌الله در دوره قیمومیت بریتانیا و پس از آن
در سال ۱۹۱۷، رام‌الله به دست ارتش انگلیس افتاد و همراه با دیگر شهرهای فلسطین، تحت چتر قیمومیت بریتانیا بر فلسطین قرار گرفت. در سال ۱۹۲۰، رام‌الله به مرکز قضاء رام‌الله تبدیل شد و این موقعیت را تا زمان وقوع نکبت (روز اعلام تاسیس اسرائیل در 1948 که توسط مسلمان یوم النکبه نام گرفت) حفظ کرد. قضاء در این دوران به تقسیم بندی‌های اعمال شده توسط بریتانیا در فلسطین برای سیستم اداری اطلاق می‌شد و به معنی ناحیه‌ای معین بود به که عنوان مرکز اداری برای نواحی اطراف خود انتخاب شد.
قیمومیت (انتداب) به نوعی از حکومت و اداره‌کردن یک سرزمین تحت نظارت جامعه ملل یا سازمان ملل متحد گفته می‌شود که معمولاً بعد از جنگ‌های جهانی و در دوره‌های انتقالی پس از استعمارگری، ایجاد می‌شد. در این سیستم، دولت‌های قدرتمند (معمولاً کشورهای استعماری) به‌عنوان «انتداب‌گر» موظف بودند تا سرزمین‌های خاصی را که پیش از آن تحت کنترل قدرت‌های استعماری بودند، مدیریت کنند تا شرایط لازم برای استقلال و خودمختاری آنها فراهم شود.
تحولات مهم رام الله در دوره انتداب بریتانیا
در این دوران، سه تحول مهم باعث افزایش اهمیت شهر شد:
نخست، ساخت برج‌های مخابراتی بلند برای ایستگاه رادیویی فلسطین توسط دولت انتداب بریتانیا در سال ۱۹۳۶، که در اراضی روستای الْبِیرَه قرار داشت و ورودی آن در خیابان اصلی منتهی به بِیرْزِیت و روستاهای بَنی زید بود. این خیابان از آن زمان به نام خیابان الإذاعه یا خیابان الإرسال شناخته شد. این خیابان در آن دوران، به دلیل وجود چندین هتل مانند هتل الحمراء و هتل حَرب، به محلی برای تفریح مردم رام‌الله و القُدس در روزهای یکشنبه تبدیل شد.
تحول دوم، انقلاب بزرگ فلسطین (۱۹۳۶-۱۹۳۹) بود، که طی آن دولت انتداب، همانند دیگر شهرهای فلسطین، ساختمان بزرگی را که اکنون به المُقاطَعَه معروف است، احداث کرد. این ساختمان را یک مهندس بریتانیایی به نام «کنوت هیل» Knut Hill طراحی کرد، به عنوان یک مرکز دولتی شامل ادارات، زندان‌ها و دیگر تأسیسات دولتی ساخته شد. این امر باعث توسعه شبکه راه‌ها در منطقه و افزایش فشار ترافیکی شد. ساختمان المقاطعه، بعدها به مقر اصلی تشکیلات خودگردان فلسطین تبدیل شد و نقش مهمی در تاریخ معاصر فلسطین ایفا کرد.
تحول سوم، مهاجرت گسترده ساکنان رام‌الله و البیره به قاره آمریکا بود که به افزایش ثروت ساکنان و در نتیجه، گسترش عمران و ساخت‌وساز منجر شد. این امر باعث توسعه خیابان‌های جدید در خارج از محدوده قدیمی و متراکم شهر شد.
این تحولات، منجر به گسترش شبکه راه‌های دو شهر، به‌ویژه خیابان الإذاعه شد و در نهایت، در سال ۱۹۴۰، نقشه سازماندهی شهری رام‌الله به پایان رسید. با این حال، منطقه اطراف میدان اصلی شهر، همچنان عمدتاً خالی از ساختمان باقی ماند، زیرا جنگ جهانی دوم، مانع از گسترش ساخت‌وساز شد. در این دوره، به دلیل شرایط جنگ، دستیابی به مصالح ساختمانی مانند سیمان و آهن دشوار شده بود، زیرا دولت انتداب این مواد را برای اهداف نظامی ذخیره کرده بود.
تقسیم فلسطین در سال ۱۹۴۷ و تاثیر آن بر رام الله
در سال ۱۹۴۷، سازمان ملل متحد تلاش کرد تا راه‌حلی برای مناقشه میان اعراب و یهودیان در فلسطین بیابد. به همین منظور، کمیته‌ای به نام UNSCOP (کمیته ویژه سازمان ملل برای فلسطین) متشکل از کشورهای مختلف – به‌جز قدرت‌های دائمی عضو شورای امنیت، به‌منظور حفظ بی‌طرفی – تشکیل شد.
این کمیته، دو طرح را برای حل مسئله پیشنهاد داد:
1. ایجاد دو دولت مستقل (یکی عربی و دیگری یهودی)، و قرار دادن شهر القُدس، تحت مدیریت بین‌المللی.
2.تأسیس یک فدراسیون عربی-یهودی.
اکثر اعضای کمیته از طرح نخست حمایت کردند که در نهایت توسط سازمان ملل با تغییراتی در مرزبندی میان دو دولت تصویب شد. طبق قطعنامه تقسیم فلسطین، ۵۵٪ از اراضی فلسطین به دولت یهودی واگذار شد، در حالی که سهم فلسطینیان شامل نوار ساحلی میانی (از إسدود تا حَیفا، به‌جز یافا) و بیشتر اراضی صحرای النَّقب (به‌جز بِئر السَّبع و نواری در امتداد مرز مصر؛ نوار غزه) بود.
در آن زمان، صحرای النقب در بخش جنوبی فلسطین، قابل کشاورزی یا توسعه شهری نبود. تقسیم‌بندی بر اساس محل استقرار تجمع‌های یهودی صورت گرفت، به‌گونه‌ای که این مناطق در داخل مرزهای دولت یهودی باقی بمانند. رام‌الله در آن زمان مرکز قضاء رام‌الله بود، که به دولت عربیِ پیشنهادی، ملحق شد.
اشغال رام‌الله پس از سال ۱۹۶۷ و انتفاضه اول
در جنگ ۱۹۶۷، شهر رام‌الله به اشغال اسرائیل درآمد و به مدت ۲۷ سال تحت اشغال باقی ماند. این شهر مانند دیگر مناطق فلسطینی از بی‌توجهی اسرائیل رنج می‌برد و بسیاری از اراضی آن مصادره شد. اسرائیل تا پایان سال ۱۹۸۷، حدود ۳۰ شهرک صهیونیستی در اراضی رام‌الله و اطراف آن احداث کرد، که بزرگ‌ترین آنها ریمونیم بود که در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد.
در سال ۱۹۸۷، شهر رام‌الله از نخستین مناطقی بود که در انتفاضه اول مشارکت کرد. رهبری ملی متحد انتفاضه در این شهر، بیانیه‌هایی هفتگی منتشر می‌کرد که شامل برنامه‌های اعتصاب و زمان‌بندی اعتراضات روزانه علیه گشت‌های ارتش اسرائیل بود. معترضان در خیابان‌ها لاستیک‌های آتشین روشن می‌کردند و با پرتاب سنگ و کوکتل مولوتف به مقابله با سربازان اسرائیلی می‌پرداختند.
در مقابل، ارتش اسرائیل از گاز اشک‌آور و گلوله‌های لاستیکی استفاده می‌کرد و مدارس رام‌الله را به‌طور اجباری تعطیل می‌کرد. مدارس فقط برای چند ساعت در روز باز می‌شدند و نیروهای اشغالگر، اقدام به بازداشت‌های گسترده، اعمال منع رفت‌وآمد و ممنوعیت سفر کردند، که فلسطینیان آن را مجازات های جمعی تلقی کردند. در پاسخ به تعطیلی مدارس، فلسطینیان کلاس‌های آموزشی خانگی ترتیب دادند تا دانش‌آموزان بتوانند درس‌های خود را جبران کنند و این اقدام به یکی از نمادهای نافرمانی مدنی تبدیل شد.
رام‌الله پس از توافق اسلو و استقرار حکومت خودگردان فلسطین
در سال ۱۹۹۱، چندین شخصیت برجسته از رام‌الله در کنفرانس مادرید برای صلح خاورمیانه شرکت کردند. با کاهش شدت انتفاضه، زندگی عادی به تدریج در رام‌الله از سر گرفته شد.
در دسامبر ۱۹۹۵ و در راستای توافق اسلو، ارتش اسرائیل از المقاطعه عقب‌نشینی کرد و به حومه شهر منتقل شد. حکومت خودگردان فلسطین که تازه تأسیس شده بود، کنترل مدنی و امنیتی شهر را برعهده گرفت. از آن زمان، رام‌الله به‌عنوان منطقه A شناخته شد که تحت کنترل کامل فلسطینیان قرار دارد.
معماری و برنامه‌ریزی شهری رام الله
معماری سنتی در رام‌الله بخشی از سبک معماری رایج در بلاد الشام (که شامل کشورهای سوریه، لبنان، فلسطین، اردن و بخش‌هایی از ترکیه است) محسوب می‌شود. رام‌الله از نظر معماری و توسعه اجتماعی شهری بسیار غنی است و این ویژگی‌ها در ساختمان‌ها، محله‌ها و تجمعات ساکنان آن منعکس شده است. بازدیدکنندگان در شهر، شاهد زیبایی بصری خاصی هستند که احساس هویت انسانی و حس تاریخی را از طریق نماها، سقف‌ها، کاروانسراها و کوچه‌های آن منتقل می‌کند.
این شهر، بزرگ‌ترین مجموعه ساختمان‌های قدیمی را در استان رام‌الله دارد، به طوری که شامل ۳۸۱ ساختمان تاریخی است که ۵٪ از کل ساختمان‌های استان را تشکیل می‌دهد. پس از رام‌الله، شهرهای رنتیس با ۳۲۶ ساختمان، نعلین با ۲۹۲ ساختمان و عابود با ۲۸۱ ساختمان قدیمی قرار دارند.
در اوایل دهه ۱۹۹۰، مرکزی برای حفظ هویت معماری فلسطینی در رام‌الله تأسیس شد که به نام مرکز معماری مردمی «رواق» شناخته می‌شود. این مرکز طرح‌هایی برای حفاظت از ساختمان‌های تاریخی در مناطقی که هنوز بافت معماری سنتی خود را حفظ کرده‌اند یا تعداد زیادی از ساختمان‌های تاریخی در آنها باقی مانده است، تهیه کرده است. هدف از این طرح‌ها، حفاظت از حداکثر تعداد ممکن از ساختمان‌های قدیمی محله‌ها است. بر اساس این برنامه، با حفاظت از مناطقی که بیش از ۲۰۰ ساختمان قدیمی دارند، می‌توان ۳۵.۴۱٪ از کل بناهای تاریخی را حفظ کرد.
واحد برنامه‌ریزی در مرکز رواق، طرحی برای حفظ میراث فرهنگی بلده قدیمه در رام الله تهیه کرد. در این طرح، مرزها و تمامی دسته‌بندی‌های میراث فرهنگی در منطقه تاریخی (مانند ساختمان‌های تاریخی، حیاط‌ها، کوچه‌ها و غیره) مشخص شد که این کار بر اساس مطالعه میدانی‌ای انجام شد که یک تیم کاری در محل انجام داده بود. به دنبال این مطالعه، بلده قدیمه به دو منطقه تقسیم شد:
• «منطقه تاریخی الف»، که با بافت معماری سنتی و تعداد زیادی ساختمان تاریخی شناخته می‌شود.
• «منطقه تاریخی ب»، که با وجود تعداد قابل توجهی از ساختمان‌های تاریخی، دیگر بافت معماری سنتی را حفظ نکرده است.
همچنین، تمامی ساختمان‌های تاریخی خارج از این دو منطقه مشخص شدند. برای ساماندهی به امور ساخت‌وساز در این مناطق، پیش‌نویسی از مقررات خاص تهیه شد که مدتی طولانی با کمیته احیای بلده قدیمه که اعضای آن از شورای شهر رام الله بودند، مورد بحث قرار گرفت. بخشی از این مقررات توسط کمیته تنظیم شهر تصویب شد.
محلات شهر رام الله
شهر به ۱۹ محله تقسیم شده است که عبارتند از: الریحان، الدبلوماسی، الکرینعه، الواد، النرجس، الطیره، المصایف، الإذاعه، ردانا، عین مصباح، الجَدول، قدوره، القدیره، الماصیون، عین منجد، باطن الهواء، مرکز شهر، البلده القدیمه (شهرقدیم) و منطقه صنعتی.
در مورد جاده‌ها، رام‌الله دارای چندین خیابان اصلی است که مناطق مختلف آن را به هم متصل کرده و همچنین آن را به شهرهای مجاور از جمله البیره و بیتونیا و سایر روستاها و شهرهای فلسطین مانند القدس، بیت لحم و نابلس مرتبط می‌سازد. شهرداری رام‌الله نام این خیابان‌ها را بر اساس مناطق و شخصیت‌های فلسطینی یا جهانی انتخاب کرده است. از مهم‌ترین خیابان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• خیابان الإرسال
• خیابان الطیره
• خیابان یافا
• خیابان الماصیون
• خیابان الأندلس
• خیابان شیلی
• خیابان الصناعه
• خیابان ژاک شیراک
• خیابان راشل کوری
فرهنگ در رام الله
آنچه که رام الله را از دیگر شهرهای فلسطین متمایز می‌کند، هماهنگی با وجود تنوع و تفاوت‌های آن در چارچوب وحدت است. به دلیل میل عمومی به پذیرش دیگران، این شهر تبدیل به مکان جذابی برای بسیاری از مردم از مناطق و محیط‌های مختلف با عقاید و ادیان گوناگون شده است که به دنبال امنیت و آرامش هستند. این امر همچنین موجب ایجاد تنوع فرهنگی و تمدنی منحصربه‌فردی در این شهر شده است که در آن هر کسی آنچه که می‌خواهد پیدا می‌کند و این شهر با فرهنگ و جهت‌گیری‌های متفاوت شکل گرفته است.
رام الله به عنوان مرکز زندگی فرهنگی و یکی از آزادترین و لیبرال‌ترین مناطق در کرانه باختری شناخته می‌شود، به‌طوری که برخی آن را «روح فرهنگ» نامیده‌اند. این شهر دارای کتابخانه‌های مختلفی است، مانند: کتابخانه دار الإذاعه، کتابخانه عمومی رام الله، و بسیاری از مراکز فرهنگی متنوع که در زمینه‌های هنرهای بصری، سینما، تئاتر، رقص‌های مردمی و معاصر، شعر و ادب و نشر، یا مؤسسات موسیقی فعالیت دارند.
رام الله همچنین مرکز بسیاری از مراکز فرهنگی خارجی است، از جمله مرکز فرهنگی آلمانی-فرانسوی، مرکز فرهنگی بریتانیایی و مرکز فرهنگی یونانی. ثلاثی جبران همراه با شاعر محمود درویش بسیاری از شب‌های ادبی را در رام الله برگزار کردند، پیش از آنکه نام او به یکی از موزه‌های این شهر اختصاص یابد.
تطریز متفاوت رام الله
تطریز، یکی دیگر از ویژگی‌های رام الله است. تطریز به هنر دوزندگی و خیاطی فلسطینیان اشاره می کند که به‌ویژه در دوخت لباس‌های سنتی مانند الثوب (ثوب) فلسطینی یا لباس‌های محلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بسیاری از مناسبت‌های فرهنگی و اجتماعی، به‌عنوان نماد هویت فلسطینی شناخته می‌شود.
با این حال برای تطریز لباس‌های سنتی در رام الله، الگوی مخصوصی وجود دارد که عنوان یک نماد و یک پدیده نادر و متمایز در مقایسه با دیگر مناطق شناخته می‌شود، در این هنر، ترکیبی از اشکال هندسی و انتزاعی مستطیلی (مانند مربع‌ها و ستاره‌ها) و تصاویر نمادین استفاده می‌شود که زندگی روزمره مردم رام الله را منعکس می‌کند.
یکی از مهم‌ترین جشنواره‌هایی که به‌طور ویژه برای حفظ این میراث برگزار می‌شود، جشنواره وفای به میراث و ارث اجداد سالانه است که توسط باشگاه جوانان رام الله برگزار می‌شود، جایی که نمایش‌هایی از لباس‌های سنتی فلسطینی برگزار می‌شود.
تأسیس مدارس در رام الله
با ورود به قرن نوزدهم، رام‌الله شاهد پیشرفت‌های جدیدی شد. یکی از مهم‌ترین تحولات، تأسیس مدارس مدرن بود. از جمله اولین مدارس نظامی در فلسطین، مدرسه‌ای به نام «الفرندز» (دوستان) بود که توسط گروه مذهبی مسیحی آمریکایی کوییکرز تأسیس شد.
این مجموعه شامل دو مدرسه بود:
• مدرسه دخترانه (۱۸۸۹)
• مدرسه پسرانه(۱۹۰۱)
امروزه، این مدارس بیش از هزار دانش‌آموز دارند و همچنان از معتبرترین مراکز آموزشی فلسطین به شمار می‌روند.
موسسات ورزشی رام الله
رامُ اللهُ علاوه بر مؤسسات فرهنگی، دارای مجموعه‌ای از مراکز ورزشی و باشگاه‌های جوانانِ فعالی است که برخی از آنها در اوایلِ قرنِ گذشته تأسیس شده‌اند. بعضی از این باشگاه‌ها گروه‌های پیشاهنگیِ قدیمی و با اصالت را شامل می‌شوند که در تاریخِ فلسطین، حضورِ پررنگی داشته‌اند.
مراکز فرهنگی در رام‌الله
از مهم‌ترین مراکز و مؤسساتِ فرهنگیِ شهر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مرکز الفن الشعبی – مرکز هنر مردمی
• معهد إدوارد سعید للموسیقى – مؤسسه موسیقی ادوارد سعید
• مسرح وسینماتک القصبه – تئاتر و سینماتک القصبه
• مؤسسه سریه رام الله الأولى – مؤسسه سَرِیه رام الله اولی
• القصر الثقافی التابع لبلدیه المدینه – قصر فرهنگی وابسته به شهرداری شهر
• مرکز بلدنا الثقافی – مرکز فرهنگی بلدنا
• رواق – رواق
• شاشات – مرکز سینمایی زنان فلسطینی
• مسرح عشتار – تئاتر عشتر
• مرکز خلیل السکاکینی الثقافی – مرکز فرهنگی خلیل السکاگینی
• مؤسسه الکمنجاتی – مؤسسه کمنجاتی
• جالاری المحطه – گالری المحطه
• مؤسسه تامر – مؤسسه تامر
• منتدى الفنانین الصغار – انجمن هنرمندان جوان
• المرکز الثقافی البریطانی – مرکز فرهنگی بریتانیا
• مؤسسه عبد المحسن القطان – مؤسسه عبدالمحسن قطان
• متحف محمود درویش – موزه محمود درویش
• المرکز الثقافی الیونانی – مرکز فرهنگی یونانی
• المؤسسه الفلسطینیه للفن المعاصر – مؤسسه فلسطینی هنر معاصر
• المرکز الثقافی الفرنسی الألمانی – مرکز فرهنگی فرانسه-آلمان
این مراکز، با اجرای نمایش‌های تئاتری، برگزاری کنسرت‌های موسیقی، ارائه‌ی نمایش‌های رقص و پخشِ فیلم‌های سینماییِ روزانه، نقشِ مهمی در پویاییِ فرهنگیِ فلسطین ایفا می‌کنند. همچنین، هفته‌ها و جشنواره‌های تخصصیِ سینمایی در این مراکز برگزار می‌شود.
جشنواره‌ها در رام‌الله
رام‌الله در مقایسه با دیگر شهرهای فلسطین، فعال‌ترین مرکز فرهنگی محسوب می‌شود و به‌طور مستمر میزبانِ جشنواره‌ها، سمینارها، کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌های فرهنگی است.
دلایلِ این رونقِ فرهنگی عبارتند از:
- حضورِ گسترده‌ی نهادهای فرهنگی در شهر
- فعالیت‌های شهرداریِ رام‌الله در زمینه‌ی فرهنگ
- استقرارِ وزارتِ فرهنگِ فلسطین در شهر
- تنوعِ فرهنگی و اجتماعی و فضای بازِ آزادی‌های عمومی که رام‌الله را به مقصدی جذاب برای هنرمندان، فیلم‌سازان، نویسندگان و شاعران تبدیل کرده است.
مؤسسات خیریه در رام‌الله
در رام‌الله، تعداد زیادی از انجمن‌های خیریه، عمدتاً با محوریتِ زنان، فعالیت دارند. برخی از این انجمن‌ها در دهه‌ی ۱۹۴۰ تأسیس شده‌اند. تعدادِ این انجمن‌ها در دو دهه‌ی اخیر چندین برابر شده است و هدفِ آنها ارائه‌ی حمایت به اقشارِ مختلف جامعه، از جمله زنان، کودکان، سالمندان، افراد دارای نیازهای خاص و یتیمان می‌باشد.
گردشگری و اقتصاد در رام‌الله
اگرچه رام‌الله شهری بسیار کهن محسوب نمی‌شود، اما به دلیل ویژگی‌های خاصِ خود، یکی از مقاصدِ اصلی در تورهای گردشگری فلسطین برای گردشگران بین‌المللی، عرب و فلسطینی‌ها به شمار می‌رود.
رام‌الله همچنین مرکزِ اقتصادیِ مهمی در فلسطین محسوب می‌شود و در سال‌های اخیر به محل استقرارِ بانک‌های فلسطینی و عربی، دفاترِ مؤسساتِ خارجی، نمایندگی‌های دیپلماتیک و وزارتخانه‌های دولت ملی فلسطین (سُلْطَهِ ٱلْوَطَنِیَّهِ ٱلْفِلَسْطِینِیَّهِ) تبدیل شده است. این امر، نقش مهمی در رشدِ گردشگری در شهر ایفا کرده است، زیرا با افزایشِ جمعیت و فعالیت‌های اقتصادی، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های گردشگریِ مدرن نیز بیشتر شده است که این خود باعث افزایشِ درآمد ملی می‌شود.
یکی از نهادهای فعال در زمینه‌ی گردشگری، مرکز اطلاعات گردشگریِ رام‌الله است که با حمایتِ سوئد و با همکاریِ وزارتِ گردشگریِ فلسطین و مؤسسه‌ی رِواق تأسیس شده است.
رام‌الله، سالانه میزبانِ ۳۰۰,۰۰۰ گردشگر است.
چالش‌های گردشگری در رام‌الله
همانند دیگر شهرهای فلسطین، صنعتِ گردشگری در رام‌الله نیز با چالش‌های بسیاری مواجه است. مهم‌ترینِ این موانع، اشغالگریِ اسرائیل است که با تبلیغاتِ هدفمند، تأثیراتِ منفی بر گردشگرانِ خارجی می‌گذارد و سعی در تضعیفِ گردشگریِ فلسطینی دارد. علاوه بر این، اسرائیل با تجربه‌ی بالای خود در بازاریابیِ گردشگری، رقابتِ شدیدی با صنعتِ گردشگریِ فلسطین دارد.
مکان‌های تاریخی و گردشگری رام الله
1.یکی از مهم‌ترین نمادهای شهر، مجسمه‌های پنج شیر در میدان المناره است. این مجسمه‌ها به فرزندان شیخ راشد حدادین اشاره دارند و نشان‌دهنده ریشه‌های تاریخی خانواده‌های شهر هستند.
در حال حاضر، شهرداری رام‌الله در نظر دارد یادبودی برای بنیانگذار شهر بسازد تا نقش تاریخی او در تأسیس این شهر مهم فلسطینی را به نسل‌های آینده معرفی کند.
2.بلده قدیمه: شهر قدیم رام‌الله در ارتفاع 860 متری از سطح دریا قرار دارد و مساحت آن حدود 175 دونم (واحد اندازه گیری طول در فلسطین) است. این منطقه شامل آثار مربوط به دوران‌های مختلف تاریخی از جمله دوره صلیبی‌ها، ایوبی‌ها و عثمانی‌ها می‌باشد. نام‌های مختلفی مانند “خربه رام‌الله” و “حی صلاه حنه” برای این منطقه به کار رفته است و شامل آثار تاریخی مختلفی است.
3.برج فِرانکی: برج فرانکی در محله الشقره قرار دارد که اخیراً به دلیل فرسودگی تخریب شده است. محققان معتقدند که این برج برای کشف و نظارت بر اراضی کشاورزی و هشدار به کشاورزان در برابر دشمنان طراحی شده بود.
4.معصره یا ألبَد: این مکان که محل عصاره گیری زیتون بوده، به دوره فرانکی‌ها تعلق دارد و توسط راشد حدادین و همراهانش هم استفاده می‌شد. امپراتوری فرانک‌ها یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین امپراتوری‌ها در دوران قرون وسطی حدود قرن 5 تا 9 میلادی بود که مدت زمانی بر منطقه فلسطین هم حکمرانی کردند.
5.مقام ابراهیم خلیل: مقام ابراهیم خلیل در مرکز بلده قدیمه (شهر قدیم) قرار دارد و از تمامی جهات توسط محله‌ها احاطه شده است. مردم رام‌الله معتقد بودند که ابراهیم خلیل ناجی آنها و محافظ شهرشان است و رام‌الله تا زمانی که در کنار او باشد از آسیب در امان خواهد بود. عادات مردم این شهر تحت تأثیر شدید شخصیت ابراهیم خلیل قرار داشت.
6.دادگاه عثمانی: پس از آنکه رام‌الله در سال 1902 به عنوان مرکز ناحیه انتخاب شد، حکومت عثمانی یک مدیر برای ناحیه به نام احمد مراد از قدس منصوب کرد و برخی مراکز حکومتی مهم از جمله مرکز پلیس و دادگاهی با قاضی شرع افتتاح شد.
7.محطه المدافع: این مکان به توپ‌هایی که منطقه رأس الطاحونه را هدف قرار داده بودند نسبت داده می‌شود. توپ‌ها به دوران ابراهیم پاشا بن محمد علی پاشا در تاریخ 12 آوریل 1834 برمی‌گردند، زمانی که او با یک لشکر بزرگ وارد رام‌الله شد تا قدرت خود را به دربار عثمانی، قدرت‌های غربی و ملت‌های عربی نشان دهد.
8.خربه الطیره (کفر غملا Kafr Gamla): خرابه یا بقایای طیره این مکان در غرب بلده قدیمه رام‌الله و به فاصله یک و نیم کیلومتر از آن قرار دارد. این منطقه در ارتفاع 810 متر از سطح دریا بر روی تپه‌ای کم ارتفاع قرار دارد و به کلیسای رومیان ارتدوکس تعلق دارد. این مکان شامل بقایای کلیسا، کف‌سازی‌های موزائیکی، پایه ستون‌ها و مخازن حفر شده در سنگ است.
9.خَلّه العَدَس: این مکان در شمال غربی کفر غملا قرار دارد و شامل بسیاری از قبرهای رومی حفاری شده در سنگ و دیوارهای قدیمی مربوط به دوران آهن است. خلّه به معنی گودال و عدس همان دانه خوراکی عدس است.
10.الکفریه: بقایای ساختمانی است که در پایین تپه‌ای در ارتفاع 560 متر از سطح دریا قرار دارد و شامل دیوارها و یک مزرعه مربوط به دوره فرانکی‌ها است.
11.القرینعه یا الکرینعه: این خرابه در پایین تپه‌ای در ارتفاع 571 متر از سطح دریا قرار دارد و مساحتی معادل 60 متر مربع دارد. آثار این مکان به دوران بیزانسی و دوره‌های اولیه اسلامی مربوط می‌شود.
12.خربه السویکه: این مکان در جنوب بیره قرار دارد و شامل خرابه‌ها، ساختمان‌ها، ستونی، درب‌ها، مخازن و یک معصره زیت قدیمی است که موزائیک‌های پراکنده در آن یافت می‌شود.
13.خان اللبن: این مکانT یک اثر عربی اسلامی است که در گذشته ایستگاه کاروان‌های تجاری عثمانی بود.
14.تل سیلون: این تپه باستانی به عنوان یک شهر کنعانی است که نشان‌دهنده تاریخ‌های مختلف تمدن‌ها و فرهنگ‌ها در دوران‌های مختلف است، از جمله دوران‌های اسلامی، رومی، بیزانس و حتی هلنیستی.
15.قصر الحمراء: قصر الحمراء در خیابان الإرسال در شهر رام‌الله قرار دارد و در سال 1926 روی مساحت 3.5 دونم ساخته شد. این قصر خانه شخصی خانواده “الباتح” بود و به نام قصر الحمراء به یاد قصر الحمراء در گرنادا در اندلس نام‌گذاری شد. در سال 1945 خانواده این قصر را به شرکت “مصایف رام‌الله” اجاره دادند که آن را به یک هتل گردشگری تبدیل کرد. بسیاری از شخصیت‌های مهم از جمله عبدالله اول، وزرای مختلف و هنرمندان عرب از جمله ام کلثوم و عبدالحلیم حافظ از این هتل بازدید کردند. در طول جنگ 1967 این هتل به بیمارستان میدانی تبدیل شد. در سال 1987 به دلیل شرایط سخت اقتصادی رام‌الله، این هتل بسته شد و به اقامتگاه دانشجویان دانشگاه بیرزیت تبدیل گردید. این وضعیت تا سال 1996 ادامه داشت تا اینکه در سال 2006 هتل دوباره بازسازی و به یک اثر هنری تبدیل شد و در سال 2009 به عنوان هتل و رستورانی زیبا در دل طبیعت افتتاح شد. قصر در مساحتی 3.5 دونم ساخته شده و توسط درختان صنوبر که بیش از 100 سال عمر دارند احاطه شده است.
16.قصر الخواجا در مرکز روستای نعلین در غرب شهر رام‌الله واقع شده است. این قصر توسط مصطفی الخواجا ساخته شد و ساخت آن در سال 1831 میلادی توسط پسرش درویش الخواجا تکمیل گردید. ورودی اصلی قصر در سمت شرقی قرار دارد و این ورودی به صورت یک دروازه بزرگ با دو قوس است که در وسط آن یک لوح سنگی حکاکی شده با اشعار و تاریخ ساخت قصر قرار دارد. این دروازه به یک حیاط وسیع وارد می‌شود که اطراف آن اتاق‌هایی برای نگهبانی، انبارها، اصطبل‌های اسب و شتر و همچنین مکانی برای پرورش دام‌ها وجود دارد. راه‌پله‌هایی با سقف‌های معقلی نیز وجود دارند که به طبقه بالا می‌رسند. طبقه بالا شامل اتاق شیخ، اتاق دادگاه و دیگر اتاق‌های مسکونی است.
در طرف غربی قصر درب دیگری به نام “باب الخوخه” برای ورود زنان قرار دارد. قصر به سبک عثمانی ساخته شده است؛ در اینجا قوس‌ها، گنبدها، پله‌های خارجی و داخلی، ستون‌های تزئینی و نقوش هندسی مشاهده می‌شود. در سال 2008، “جمعیت نعلین برای کار داوطلبانه و توسعه” طی همکاری با “مؤسسه رواق” ترمیم قصر را با تأمین مالی از سوی آژانس توسعه و همکاری سوئدی انجام داد. در حال حاضر قصر به عنوان یک مرکز آموزشی و محل برگزاری مناسبت‌های اجتماعی، فرهنگی و رویدادهای عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در روستاها و شهرهای تابعِ استانِ رام‌الله نیز آثارِ باستانیِ بسیاری وجود دارد، از جمله:
• قلعه‌ای مستحکم که هنوز بقایای آن در بِیرْزِیت قابل مشاهده است.
• یک بنای عثمانیِ عظیم در رَأْسُ کَرْکَر.
• آثارِ کلیسا و قطعاتِ معماریِ باقی‌مانده از دورانِ بیزانس در جِفْنا.
• بقایای صومعه‌ها و کلیساهای کهن از زمانِ هلِنا و پسرش قُسْطَنْطِین در عابُود. این منطقه همچنین دارای یک مسجد قدیمی و کلیسای ارتدکس یونانی است.
کافه‌ها و شب‌های زنده رام الله
شهر رام الله به زیبایی شب‌هایش شهرت دارد و این شهر به سنت‌های خاص خود در ارائه غذاهای لذیذ و فرهنگ کافه‌ها که تا امروز هم پابرجاست، پایبند است. در سرتاسر شهر مکان‌هایی با انواع مختلف و قیمت‌های گوناگون وجود دارد.
فعالیت‌های فرهنگی نیز بخشی بزرگ از زندگی شبانه در رام الله هستند و در هر شب، فیلم‌ها، کنسرت‌ها یا نمایش‌های تئاتری زیادی در اینجا برگزار می‌شود. در این شهر کافه‌ها رواج دارند – از مکان‌های سنتی شلوغ که پر از بوی قهوه عربی و قلیان هستند، تا رستوران‌های مدرن و همه این مکان‌ها از جمعیت جهانی بازدیدکنندگان استقبال می‌کنند و در فضای باز و باغ‌های سرسبز با طراحی‌های زیبا از آنها پذیرایی می‌کنند. این شهر در شب زنده است و این زندگی شبانه پرجنب‌وجوش است که باعث شده رام الله همیشه پرطراوت و پویا باشد.
در حال حاضر، برآوردها نشان می‌دهد که در رام الله و بیره بیش از 120 کافه و حدود 300 رستوران وجود دارد. همچنین، رام الله خانه‌ای برای مجموعه‌ای از میخانه‌ها است که در آنها بازدیدکنندگان می‌توانند نوشیدنی بنوشند و در زندگی شبانه راحتی که محلی‌ها از آن لذت می‌برند شرکت کنند. تعدادی از کارخانه‌های تولید آبجو و شراب محلی وجود دارند که طعم‌های محلی را برای میخانه‌های رام الله تأمین می‌کنند و از بازدیدکنندگان خواسته می‌شود که طعم‌های منحصر به فرد ارائه‌شده را امتحان کنند.
غذاها در رام الله
رام الله به عنوان پایتخت فرهنگی فلسطین، خانه‌ای برای انواع مختلف غذاهای سنتی و بین‌المللی است. ما نیز به بازدیدکنندگان توصیه می‌کنیم که غذاهای محلی محبوب مانند منسف و مسخن را تجربه کنند و همچنین می‌توانند مجموعه‌ای از غذاهای بین‌المللی را در رستوران‌های مختلف شهر پیدا کنند. برای کسانی که به دنبال تنوع بیشتری در غذا هستند، بسیاری از رستوران‌ها غذاهای عالی از خاورمیانه و غذاهای غربی مانند پیتزا، ماکارونی، برگر و حتی ماهی و سیب‌زمینی سرخ‌شده را ارائه می‌دهند.
با این وجود هیچ بازدیدی از رام الله کامل نمی‌شود مگر اینکه از غذاهای فلسطینی خیابانی مانند فلافل، حمص و ساندویچ‌های شاورما که در هر گوشه‌ای از شهر یافت می‌شود، چشیده شود.
برای تنوع بیشتر در غذاها، پیشنهاد می‌شود که “مقبلات” را امتحان کنید که مجموعه‌ای از سالادها از جمله حمص با طحینه و زیتون است که همراه با نان پیتا سرو می‌شود. مُقَبِّلات در زبان عربی به معنی پیش‌غذاها یا خوراک‌های اولیه است که معمولاً قبل از وعده اصلی غذا سرو می‌شود.
بعد از وعده غذایی سنتی، نمی‌توان از دسرهای محلی غافل شد. کنافه – دسر پنیر شیرین شده – که محبوب‌ترین دسر در فلسطین است، همراه با کلاج، بقلاوه و قشطه از دسرهای معروف دیگر است.
همچنین، بستنی دست‌ساز در رام الله که به یک دسر محبوب تبدیل شده، گرچه به معنای دقیق کلمه یک دسر سنتی نیست، نیز وجود دارد. این بستنی محلی، دسر سبکی است که پر از طعم است و می‌تواند به عنوان یک میان‌وعده عالی برای لذت بردن از طعم آن در حین بازدید از جاذبه‌های شهر در یک روز گرم تابستانی باشد.
منسَف: منسف یکی از غذاهای اصیل فلسطینی است که در رام‌الله نیز به‌عنوان یکی از غذاهای ملی و پرطرفدار شناخته می‌شود.
در پخت این غذا از گوشت بره بی استخوان، برنج و ماست ترش به همراه ادویه های مخصوص استفاده می شود. این غذا معمولا مخلوط با برنج و در سینی ارائه می شود. از مغزیجات نظیر بادام و لپه نیز گاهی در تهیه منسف استفاده می شود.
مُسخّن: مسخّن یک غذای ساده و لذیذ است که معمولاً شامل نان عربی، مرغ، پیاز سرخ شده و زیتون است.
این غذا با زیتون و زعتر طعم‌دهی می‌شود و روغن زیتون نقش مهمی در آن دارد .برای سرو مسخن، در یک دیس بزرگ یا سینی، چند عدد نان عربی چیده و مقداری از مخلوط مرغ و پیاز را روی نان‌ها قرار می دهند. سپس زیتون و روغن زیتون را بر روی آن ریخنه و در فر قرار می دهند تا کمی گرم شود.
کلاج: کلاج (کلاج فلسطینی) یک نوع شیرینی سنتی فلسطینی است که در شهر رام‌الله و دیگر مناطق کرانه باختری محبوب است. ویژگی‌های کلاج فلسطینی:
• شبیه به باقلوا یا کنافه اما با بافت متفاوت است.
• از خمیر نازک، پنیر شیرین، شکر و گاهی گلاب تهیه می‌شود.
• پس از پخت، روی آن شربت (قطر) ریخته می‌شود.
بقلاوه: باقلوا یکی از شیرینی‌های محبوب در رام‌الله است که در جشن‌ها، عروسی‌ها و اعیاد با چای یا قهوه عربی میل می‌شود.
در تهیه باقلوای رام الله:
لایه‌های نازک خمیر فیلو که با کره یا روغن حیوانی پوشیده شده‌اند
مغزهای خرد شده مانند گردو، بادام، یا پسته در بین لایه‌ها قرار می‌گیرن
پس از پخت، روی آن شربت شیرین (قطر) با طعم گلاب یا هل ریخته می‌شود.
قشطه: قشطه یک خامه سنتی، غلیظ، شیرین شده و محبوب در رام‌الله و کل فلسطین است که هم در شیرینی‌ها و دسرها استفاده شده و یا با عسل یا آجیل و نان خورده می‌شود.
انواع شیرینی ها را می‌توانید در قنادی‌های سنتی مانند حلویات جعفر یا حلویات عرفات که از قدیمی‌ترین قنادی‌های رام‌الله هستند و همچنین در کافه‌ها و رستوران‌های محلی که همراه با قهوه عربی سرو می‌کنند، پیدا کنید.
شخصیت‌های معروف رام الله
بسیاری از شخصیت‌های برجسته فلسطینی از رام‌الله برخواسته اند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کمال ناصر: سیاستمدار و شاعر فلسطینی که در انتشار روزنامه (البعث) نقش داشت و در سال 1949 مجله “الجیل الجدید” را در قدس منتشر کرد. در سال 1969 به عنوان عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین انتخاب شد و توسط یک تیم کماندو اسرائیلی ترور شد. در دانشگاه بیرزیت، سالن و تئاتری به نام او وجود دارد.
کریم حنا خلف: در سال 1972 ریاست شورای شهر رام‌الله را پس از پیروزی در انتخابات بر عهده گرفت. او عضو برجسته جبهه ملی فلسطین و یکی از رهبران کمیته راهبری ملی بود که تحت هدایت سازمان آزادی‌بخش فلسطین مبارزه علیه اشغالگری را هدایت می‌کرد.
موسى حدید: مهندس و رئیس شورای شهر رام‌الله از سال 2012 تا 2022، او همچنین رئیس اتحادیه فلسطینی سازمان‌های محلی برای دو دور متوالی است.
خلیل ابو ریا: معلم و نویسنده معروف در رام‌الله که تأثیر زیادی بر ذهن‌ها و خاطرات بسیاری از مردم این شهر گذاشته است. او کتابی به نام “رام‌الله قدیم و جدید” نوشت و موسس و مالک “کلیه ملیه”، یکی از مهم‌ترین مدارس رام‌الله بود.
فؤاد عیسى شطاره: پزشک فلسطینی که به مسائل ملی و سیاسی علاقه‌مند بود. او در تأسیس “جمعیت تهذیبیه سوریه” که به آموزش دانش‌آموزان عرب فقیر می‌پرداخت، مشارکت کرد و همچنین رئیس “جمعیت نهضت فلسطینی” بود و در سال 1936 رئیس اتحادیه عربی در نیویورک شد.
بولس شحاده: نویسنده و روزنامه‌نگار که روزنامه “مرآه الشرق” را در قدس در سال 1919 تأسیس کرد. این روزنامه به زبان‌های عربی و انگلیسی منتشر می‌شد.
نسیب شاهین: کتاب تصویری در مورد رام‌الله تألیف کرد که شامل 445 عکس از 600 عکس بود.مصطفی البرغوثی: دبیرکل و بنیانگذار جنبش ملی فلسطین یا”مبادرت ملی فلسطین”. Palestinian National Initiative در سال 2002.
تمیم البرغوثی: یکی از مشهورترین شاعران جوان فلسطین و جهان عرب. او پسر شاعر مرید البرغوثی و نویسنده رضوی عاشور است.
مروان البرغوثی: از رهبران “حرکه التحریر الوطنی الفلسطینی فتح” که از سال‌ها پیش در زندان‌های اسرائیل به سر می‌برد.
احمد سعدات: دبیرکل “الجبهه الشعبیه لتحریر فلسطین” که از سال‌ها پیش در زندان‌های اسرائیل به سر می‌برد.
حنان عشراوی: سیاستمدار فلسطینی که یکی از اعضای هیئت فلسطینی در مذاکرات کنفرانس مادرید در سال 1991 بود.
سعاد العامری: یکی از معروف‌ترین معماران فلسطینی که در حفظ میراث معماری فلسطین از طریق مرکز معماری مردمی “رواق” که از 1991 مدیریت می‌کند، فعالیت دارد.
محمد صالح البرغوثی: بنیانگذار “الجمعیه العربیه السریه” و سپس “حزب البعث” در فلسطین و رئیس آن بود و پس از آن به حزب ملی و حزب استقلال پیوست. او در سال 1970 درگذشت.
خلیل محمد عیسى: یکی از رهبران “الثوره الفلسطینیه الکبرى”.
حرف آخر
در این مقاله از کافه فلسطین به معرفی شهر رام الله پرداختیم. این شهر که امروزه مرکز اداری تشکیلات خودگردان فلسطین به شمار می‌آید، تا قرون وسطی، در متون تاریخی، گمنام بوده و اثری از آن دیده نمی‌شود و از قرن شانزدهم تحت حکومت عثمانی، رونق گرفته است.
این شهر یکی از آزادترین شهرهای سرزمین فلسطین و به نوعی مرکز فرهنگی آن محسوب شده و مقصد بسیاری از گردشگران است.
ما در کافه عربی فلسطین، سعی داریم با معرفی غذاها، جغرافیا، شهرها، تاریخ و آداب و رسوم و فرهنگ فلسطین، شما را با فرهنگ عربی و ویژگی‌هی اصیل این سرزمین باستانی آشنا کنیم. کافه فلسطین، اولین کافه رستوران کاملا عربی و فلسطینی تهران است که می‌توانید تجربه‌ای خاص و منحصر به فرد را در آن داشته باشید.
لطفا صبر کنید...